Czy wiesz że w Gruzji Boże Narodzenie obchodzimy 7 stycznia? Święty Mikołaj ma gruzińskiego “przeciwnika” w rozdawaniu prezentów i tradycyjne drzewko świąteczne jest białe? Jeśli nie, to opowiem ci wszystko.
Zaczniemy od tego, dlaczego 7 styczeń?
Tutaj sprawa jest nieco skomplikowana tak jak Gruzja, jako Państwo i Gruziński kościół prawosławny posługują się różnimy kalendarzami. Gruziński Kościół do liczenia czasu używa starego kalendarza juliańskiego (który od XVI wieku został zaktualizowany o kalendarz gregoriański) . Natomiast kalendarz gregoriański jest oficjalnie przyjęty zarówno w Gruzji, jak i w Polsce i prawie na całym świecie jako kalendarz oficjalny. Według Kościoła prawosławnego nowa reforma kalendarza spowodowała bałagan w chronologii historycznej, dlatego jej nie akceptują. Różnica między tymi kalendarzami wynosi 13-14 dni. Więc stąd te opóźnienie Jeśli chodzi o święta kościelne w Gruzji.
Co robią w Gruzji na Boże Narodzenie?
W dzień Bożego Narodzenia wiele osób po mszy idzie na alilo (ალილო), czyli paradę po ulicach podczas której śpiewa się kościelną piosenkę „Alilo” którą przedstawia historię o Bożym Narodzeniu. Uczestnicy zazwyczaj są przebrani w specjalne kostiumy, aby uczcić Boże Narodzenie. Niektórzy niosą gruzińskie flagi kościelne i państwowe, a inni mogą być przebrani za postaci z opowieści o Narodzeniu Jezusa. Dzieci lubią brać udział w alilo, bo często dostają słodycze i prezenty od ludzi!
Zazwyczaj procesja alilo ma charakter działalność dobroczynna a zebrane słodycze i żywności trafiają do domów dziecka lub do osób potrzebujących.
Od 2000 roku mamy nową świąteczną tradycję. Poprzez inicjatywy naszego Patriarchy Ilji II, zwyczajem stało się zapalanie świecy na oknie w nocy 6 stycznia. Według Patriarcha, zapalona świeca jest symbolem, że rodzina jest gotowa na przyjęcie Jezusa Chrystusa do swojego domu i serca.
A kiedy prezenty
W innym artykule pisałam, że Boże Narodzenie w Gruzji nie jest rodzinnym świętem tak jak w Polsce i wielu innych krajach. My otrzymujemy prezenty w Sylwestra (31 grudnia). A dla dzieci prezenty przynosi Tovlis Babua თოვლის ბაბუა (lub Tovlis Papa we wschodnich dialektach gruzińskich), co oznacza "dziadek śniegu". Tovlis Babua jest ubrany na biało, w tym czapkę i pelerynę zwaną nabadi ნაბადი. Nabadi jest ciężka i bardzo ciepła, ponieważ wykonana jest z białej owczej wełny.
W Sylwestra “główny i prawdziwy” Tovlis Babua schodzi z gór Kaukazu i wędruje po Gruzji, aby dostarczyć smakołyki i prezenty wszystkim dzieciom w Gruzji. Można spotkać jego “replikę” także na jarmarkach świątecznych w otoczeniu wielu dzieci, które grzecznie czekają na swoją kolej, aby otrzymać prezent w zamian za wierszyk. Święty Mikołaj jest również często nazywany Tovlis Babuą, ale to nie ta sama osoba/postać. Prawdziwy Tovlis Babua jest biały, łaskawy staruszek, spokojny i zrównoważony jak te góry Kaukazu, w których mieszka!
Gruzińska choinka świąteczna
Tradycyjna gruzińska choinka nazywa się cziczilaki ჩიჩილაკი i pochodzi od zachodniej Gruzji. Jest wykonany z wysuszonego drewna orzecha laskowego, które są golone w długie kręcone paski. Niektórzy mówią, że wyglądają jak długa biała kręcona broda św. Bazylego Wielkiego. Ozdabia się je drobnymi owocami i słodyczami. Zwyczajowo palone są w przeddzień gruzińskiego prawosławnego święta Trzech Króli (19 stycznia). Ma to oznaczać koniec kłopotów całego roku.
Popularne są od kilkudziesięciu lat również "zachodnie" choinki sztuczne. W Gruzji zazwyczaj choinkę wstawiają w dzień Św. Barbary 17 Grudnia. Rzadko kto kupuje żywą choinkę, zazwyczaj mamy plastikowe i ozdabiamy różnymi zabawkami i lampkami świątecznymi . Słyszałam że ostatnio w Polsce stają się popularne jodły kaukaskie, które też często pochodzą z Gruzji.
Miasta są dekorowane świątecznie i na bogato dopiero pod koniec grudnia. Styl dekoracji jest bardzo podobny do zachodniego. Zwłaszcza Tbilisi prezentuje się najpiękniejszymi dekoracjami. Więc kto odwiedzi gruzińską stolicę w okresie od końca grudnia do połowy stycznia, poczuje tę świąteczną atmosferę.
Mam nadzieje że już wiesz dlaczego w Gruzji obchodzimy święta Bożego Narodzenia 7 stycznia, dlaczego zapalamy świecy na oknie, kim jest “konkurentem” św. Mikołaja i jak się nazywa gruzińskie drzewko świąteczne. Jeśli masz jakieś pytania dotyczące tych zwyczajów napisz w komentarzu!
